De link tussen Urd en Oerd was erg snel gelegd en bracht me meteen naar het Waddendiamant Ameland waar ik ooit heb gewoond.
Het katholieke westen van het eiland en het gereformeerde oosten is nooit helemaal vrij geweest van heidense gebruiken.
Oerd was samen met Sier een dorp wat op Ameland heeft gelegen, maar helaas is opgeslokt door de zee. De namen leven voort in de twee grote veerboten die het eiland heeft.
http://www.beleven.org/sagen/ameland/
Ook is er ten westen van het eiland een prachtig natuurgebied met vogelreservaat dat Oerd heet. Hier is een prachtig verhaal aan verbonden van Rixt van het Oerd.
http://www.beleven.org/sagen/ameland/ri ... _oerd.html
De Oerdhut bestaat nog steeds en is tevens een trouwlokatie geworden
Sunneklaasfeest
In december, op de eerste maandag en de eerste dinsdag van deze maand, vieren de eilanders onderling een heel apart feest. Ik heb het zelf 6x mogen meemaken. Bijzonder, want mensen van de wal worden op deze dagen maar moeilijk geaccepteerd. Op de veerboten worden de toeristen gewaarschuwd om niet de straat op te gaan 's avonds. Het is een feest van de eilanders.
Als de zon onder is begint het...
De mannen gaan in wit lakenpak met grote lange hoorns 'baanvegen'.
Zo vegen ze alles en iedereen van de straat die daar niet hoort. Ik denk dat dit ook geldt voor kwade geesten.
Dit is in het begin van de avond. Alle keren dat ik bij deze avonden was, verschilden de tijden hierin. Ik meen vaak direkt na het avodeten.
S Avonds tussen ongeveer 7 en 8 krijgen de eilander vrouwen de kans om naar de huuskes te gaan, en het zich daar onder elkaar gezellig te gaan maken. De muziek speelt oude nederlandse liedjes, vaak met een wals erin verwerkt. Er wordt gekeuveld en gegeten en gedronken. Iedereen helpt de gastvrouw mee in de huuskes. Zo heb ik es meegeholpen in hotel de Jong in Nes, dat was destijds ook een huuske.
De mannen, inmiddels onherkenbaar verkleed als Sunneklazen met hoge piepstemmen, komen de huuskes binnen en vragen de vrouwen ten dans.
Het is voor de vrouwen natuurlijk de sport om de mannen te herkennen, en dat is me ook een keer gelukt. Het dansen is geweldig en het maakt niet uit of je het kunt of niet, ik heb es een keer ''alle hoeken van het huuske gezien''. Letterlijk dan. Wat kon die man dansen! De man leidt, dus dat is makkelijk.
Tijdens bepaalde uren mogen de vrouwen niet over straat, de straat is van de Sunneklazen en daar gaan ook de bloedhete maskers af. Er staan vervelende straffen op, iedereen dient zich aan de regels te houden. Vrouwen mogen ook niet in pak, dat mogen de mannen alleen. Maar het is absoluut niet alleen een mannenfeest!
De eerste avond is voor de kleintjes, dwz: de jongens onder de 18 en dat is prachtig om te zien, heel schattig, met name de kleinsten van een jaar of 5... Ook is er dan niet altijd een masker op. De ouderen gaan dan vaak in het pak van het vorige jaar.
De tweede avond gaat het echt los en wordt er volop gefeest, gedronken en veel gedanst. In elk dorp verschillen de regels nog wel eens. In Hollum kan het er anders aan toe gaan dan in Buren waar ik woonde.
Soms tikken de Sunneklazen met hun stok op de grond en moeten de vrouwen daar overheen springen.
Het is een groot feest!
Deze foto's zijn van Johan Bolijn uit Hollum en hij schrijft zelf ook iets op zijn webstek hierover: http://johanbolijn.web-log.nl/johan_bol ... index.html
(helemaal naar beneden scrollen)
_________________
Let the Old Ways bring you
wisdom, understanding and happiness